Mihman Nuran tarafından

Tarih: Nisan 2021

 

MİLLİYET ANLAYIŞIMIZ

M. Said Çekmegil bu eserinde, ilk bakışta basit göründüğünü düşünsek de hiç de basit olmayan ve bolca kullanmamıza rağmen özünü kavrama yeterliliğine ulaşamadığımız “millet, milliyet” kavramlarını; Kuran’ı Kerim’i ve İslamiyet’i temel alarak açıklamaya çalışıyor. Milliyetin, yaygın yanlış kullanımının aksine; bir ırk, dil ve din ortaklığı olmadığını izah ediyor. Bu üç parametrenin herhangi biri için bile ortak bir noktada buluşamazsak birileriyle aynı milliyeti taşıyamayacağımız varsayımına karşı çıkıyor. Bu bağlamda haklı olarak soruyor okuyucuya: Hz. İbrahim ile aynı dinden olmamıza rağmen aynı dilden olmamamız bizi onunla aynı milliyeti taşımaktan nasıl alıkoyabilir? Ya da Hz. Musa ile? 

Aslında ismi ‘’kavmiyetçilik’’ olan ve bunca zaman ‘’milliyetçilik’’ kavramı görüntüsüyle kullanılıp, aynı dini taşıyan toplulukları bile birbirine düşman eden görüşü eleştiriyor sonrasında. Bu eleştiriyi, yüzyıllardır birbirine kırdırılmaya çalışılan Arap- Türk toplumları üzerinden yapıyor. Sonrasında Osmanlı’nın üst üste darbeler aldığı dönemden ve bu kötü gidişatı güya durdurmak uğruna kendisine, türlü oyunlar oynanarak dayatılan Tanzimat’tan ve içerdiği kirli, mesnetsiz ve asıl hedefi İslam çevresinde toplanmış olan kalabalığı bölmek olan ‘’milliyetçilik’’ anlayışından bahsediyor. En büyük gücü dönemin devlet adamlarının gafletinden alan ve koskoca imparatorluğa sayısız yerinden hasar veren bu Batının çıkarına odaklı sistemi kesin ve sert bir dille eleştiriyor. Bunu yaparken Namık Kemal’in ve Ziya Paşa’nın demeçlerinden faydalanıyor.

Ardından Tanzimat’ın başka türlüsü olarak tarif ettiği Meşrutiyet’ten bahsediyor Çekmegil. Dönemin İttihat ve Terakki’sinin dini büsbütün bir engel olarak gösterip zaten “kavmiyet hastalığı” ile adeta can çekişen imparatorluğun aleyhine İngiliz ve Ruslarla nasıl iş tuttuğunu açıklıyor. İşlerin gittikçe çığırından çıkışından ve temiz Anadolu çocuklarının bile hileyle bu bölücü davaya katılışından, Said Nursi’ye “kürt” olduğu için saldırılışından ve tüm bunlara karşın bu hastalıklı kavmiyet anlayışının sökülüp bir kenara atılamayışından söz ediyor. Ziya Gökalp ve adeta fikir maşası olduğu İttihat ve Terakki gıyabında konuşarak devam ediyor sonrasında. Onun esas olarak ‘dini’ değil ‘devleti’ alışını, açıktan açığa Allah ve cemiyeti aynı addetmekten çekinmeyişini ve en hafif tabirle şuursuzca olarak nitelendirilebilecek millet anlayışını aşama aşama çürüterek okuyucuya aktarıyor. Bunu yaparken de Rabbimizin ayet-i kerimelerinden faydalanıyor ve şunu bir kez daha hatırlamamızı sağlıyor: Allah’ın dini hakkında bir fikrin olmadığı halde münakaşaya düşme.

Sonrasında millet, ümmet, kavim ve din kavramlarını tek tek açıklayıp millet kelimesinin tanımını “İslam bağlıları kadrosuna verilen ad” olarak yapıyor. O ya da şu ‘kavim’lerin fertlerinin birlikte, yekpare bir İslam milletini oluşturduğunu vurguluyor ve ardından çeşitli ırklardan Müslüman isimlerin, kalabalıklara hitap ederken yaptıkları tüm Müslümanlar adına birlik ve beraberlik çağrılarını aktararak soruyor: Nasıl ayrı ırklardanız diye kavmiyetçiliği körükleriz? Nasıl bu hataya düşeriz? Mehmet Akif’ten de destek alarak “Müslüman kavmiyetçi olamaz” diyor.

Elbette ki kişi kavmini sevmekle de suçlanmayacaktır. Kimse doğduğu coğrafyayı ve kavmini seçmemiştir ancak dahil olduğu kavmi sahiplenecek, ona laf getirmek istemeyecektir. Burada dikkat edilmesi ve aşılmaması gereken İslami hudutlardır, diyerek bu hudutlar çerçevesinde birbirinden ayrılan iki büyük milletten bahseder Çekmegil: Biri hidayetteki Müslümanlar, diğeri dalalete düşen kafirlerdir. 

Sonuç olarak Allah’ın Müslümanı Müslümana kardeş kıldığını dile getirir. Bu noktada diyebiliriz ki tüm Müslümanlar, Rabbimizin takdiriyle, İslam milletini oluşturuyoruz. Irklara ayrılmak ve birbirimizi herhangi bir parametreyi baz alarak ötekileştirmek İslami yoldan sapmak olacağından birbirimizi ve dinimizi her koşulda sahiplenmeli, vazifemizi yerine getirmeliyiz.

 

Yorumlar

Daha önce yorum yapılmamış. İlk yorumu siz yazmak ister misiniz?

Yorum Yaz